فرانسه از همان سیستم آموزش عالی سه سطحی استفاده می کند که سایر 29 کشور اروپایی که با سیستم Bologna کار می کنند و این امر به پویایی بین المللی کمک می کند. مدارک 'Licence' و ' Licence Professionnelle' کارشناسی (undergraduate) هستند، که در جای دیگر به عنوان لیسانس (Bachelor’s) شناخته می شوند. دوره های کارشناسی ارشد و دکترا (PhD) تحصیلات تکمیلی هستند. فرانسه یک سیستم مبتنی بر اعتبار را پیاده سازی می کند که به موجب آن هر یک از واحدهای تحصیلی میزان معینی ECTS (اعتبارات اروپایی) دارند، که معمولاً بین دوره ها قابل انتقال هستند. دستیابی به 180 ECTS به شما مجوز کسب لیسانس می دهد و 120 ECTS دیگر برای گرفتن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد لازم است.
یکی از ویژگی‌های فرهنگ مردم و کشور فرانسه مهمان‌نوازی و پذیرش افراد از کشورها و فرهنگ‌های مختلف است و سالانه تعداد زیادی دانشجوی بین‌المللی برای تحصیل در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی فرانسه روانۀ این کشور می‌شوند. در سیستم آموزش عالی فرانسه، دانشگاه‌هایی با شیو‌ه‌های آموزشی و پژوهشی استانداردی وجود دارد که طیف گسترده‌ای از رشته‌ها را در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌دهند. یکی از این رشته‌ها سینما و فیلمسازی است و نام مدرسه‌های فیلمسازی و سینماگران مشهور فرانسوی آوازۀ جهانی دارند. هرساله تعداد زیادی فیلم سینمایی و تلویزیونی در فرانسه تولید و جشنواره‌های سینمایی معتبری همچون کن در این کشور برگزار می‌شوند. به‌همین‌دلیل، تحصیل رشته سینما در فرانسه فرصت‌های شغلی و حرفه‌ای بسیاری دراختیار فارغ‌اتحصیلان مدرسه‌ها و دانشگاه‌های سینمایی قرار می‌دهد. در این مقاله، شرایط تحصیل رشته سینما در فرانسه و دانشگاه‌های ارائه‌دهندۀ این رشته را بررسی می‌کنیم.
مزایای تحصیل رشته سینما در فرانسه
تحصیل رشته سینما در فرانسه چندین رویکرد تاریخی و نظری و انتقادی به فیلم را شامل می‌شود. مدرسه‌های فیلم جنبه‌های مختلف سینما، ازجمله نظریۀ فیلم و فیلم‌نامه‌نویسی و تولید و کارگردانی فیلم را ارائه می‌دهند و دوره‌های تاریخ سینما و آموزش فنی فیلمسازی معمولاً در تمام برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها گنجانده شده است. تحصیل در مدرسه‌های بین‌المللی فیلمسازی فرانسه درک هنر سینما و استعدادهای دانشجویان را پرورش می‌دهد. در این مدرسه‌ها، دانشجویان با تازه‌ترین فناوری‌های فیلمسازی آشنا می‌شوند و این فرصت را دارند تا آموزه‌های نظری و عملی‌شان را در پروژه‌های مختلف پایان نیمسال یا مقطع تحصیلی به‌کار بگیرند. از دیگر مزایای تحصیل رشته سینما در فرانسه آشنایی با افراد بااستعداد و برقراری ارتباط با هنرمندان و فیلم‌سازان مطرح جهان طی سفرهای علمی است. مدرسه‌های برتر فیلمسازی فرانسه عبارت‌اند از: مدرسۀ بین‌المللی فیلم و تلویزیون EICAR، کالج هنر پاریس، مدرسۀ بین‌المللی فیلم پاریس، مدرسۀ عالی تصویر و صدا و مدرسۀ فیلمسازی La Fémis. هرکدام از این مدرسه‌های فیلمسازی شرایط ویژه‌ای برای جذب دانشجویان دارند که درادامه به آن‌ها اشاره معرفی خواهیم کرد.
درآمد فیلم‌سازان در فرانسه
متوسط حقوق ناخالص تدوینگران فیلم در پاریس 55،229 یورو در سال تخمین زده شده است؛ به‌عبارت‌دیگر ساعتی 27 یورو بابت هرساعت درآمد. گفتنی است باتوجه‌به میزان تجربۀ تدوینگران، درآمد سالانه‌شان ممکن است متغیر باشد. تدوینگرانی با یک تا سه سال سابقه، بیشتر از 40هزار یورو در سال و تدوینگرانی با هشت سال سابقه به‌طور متوسط 68،170 یورو درآمد دارند. میزان دستمزد سالانۀ کارگردانان فیلم به‌طور متوسط 136،744 یورو در سال است که باتوجه‌به سابقۀ فعالیت به 170هزار یورو است نیز می‌رسد. گفتنی است فیلم‌نامه‌نویسان در فرانسه به‌طور متوسط 53،479 یورو در سال از نوشتن فیلم‌نامه برای سینما و تلویزیون درآمد کسب می‌کنند. حداقل درآمد برای فیلم‌نامه‌نویسان در صنعت سینمای فرانسه 38هزار یورو و حداکثر آن 66هزار یورو تخمین زده شده است.
فیلمسازی در مدرسۀ بین‌المللی ESRA
یکی از مدرسه‌های مهم برای تحصیل رشته سینما در فرانسه، مدرسۀ بین‌المللی فیلمسازی ESRA است. این مدرسه در شهر پاریس قرار دارد و رشته فیلمسازی را در مقطع کارشناسی ارائه می‌دهد. سخنرانی، کارگاه، پروژه‌های ساخت فیلم کوتاه و کارآموزی حرفه‌ای، ازجمله برنامه‌های آموزشی مدرسۀ بین‌المللی فیلمسازی ESRA است. در این مدرسه، دانشجویان فرصت دارند تا مهارت‌هایشان را برای ورود به دنیای حرفه‌ای سینما و تلویزیون تقویت کنند. گفتنی است آنان بعد از سپری‌کردن دروس مقدماتی در سال‌های اول و دوم تحصیل، یکی از شاخه‌های کارگردانی فیلم داستانی، کارگردانی تلویزیون، فیلم‌برداری، تدوین یا جلوه‌های بصری و تولید فیلم را باید انتخاب کنند. تحصیل سینما در مدرسۀ فیلمسازی ESRA سه سال طول می‌کشد و دروس به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند. درتمام طول تحصیل، دانشجویان از استودیو مجهز فیلمسازی و آمفی‌‌تئاتر و کتابخانۀ مدرسۀ فیلمسازی ESRA، در هر زمانی می‌توانند استفاده کنند.
مدرسۀ فیلمسازی ESRA در تابستان دورۀ کوتاه‌مدت و دوهفته‌ای آموزش فیلم‌برداری را برگزار می‌کند و شرکت‌کنندگان از طریق سخنرانی و کارگاه‌های عملی عکاسی، فیلم، نور و صدا از سینمای صامت تا معاصر با اصول قصه‌گویی بصری و جنبه‌های فنی دوربین فیلم‌برداری آشنا می‌شوند. کارگاه‌های این دوره عبارت‌اند از: سخنرانی و کارگاه آموزش فیلم‌برداری، سخنرانی و کارگاه آموزش ضبط صدا و صداگذاری، کارگاه نور، کارگاه تدوین فیلم و کارگاه نمایش پروژه‌های عملی دانشجویان.
علاقه‌مندان به فیلم‌نامه‌نویسی نیز در دوره‌های دوهفته‌ای تابستانی مدرسۀ بین‌المللی فیلمسازی ESRA می‌توانند شرکت کنند. در این دوره، سخنرانی‌ها و کارگاه‌هایی برای افزایش دانش نظری دربارۀ داستان و ساختار روایی، دستور زبان بصری و الگوهای فیلم‌نامه‌نویسی به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند. برنامه‌های ارائه‌شده در این دوره بدین‌شرح‌اند: سخنرانی و کارگاه فیلم‌نامه‌نویسی، سخنرانی کارگردانی و فیلم‌برداری، کارگاه تولید فیلم برای فیلم‌نویسان و سخنرای تاریخ سینما.
فیلمسازی در مؤسسۀ بین‌المللی تصویر و صدا
دیگر اولویت دانشجویان بین‌المللی برای تحصیل رشته سینما در فرانسه موسسه بین‌المللی تصویر و صدا (International Institute for Image and Sound) است. این مؤسسه رشته فیلم و تلویزیون را در مقطع کارشناسی به زبان انگلیسی ارائه می‌دهد. دانشجویان در این دورۀ سه‌‌ساله بر کارگردانی، تولید فیلم، فیلم‌برداری و تدوین متمرکز می‌شوند. آنان برای پذیرش در مؤسسۀ بین‌المللی تصویر و صدا دیپلم دبیرستان باید داشته و به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی مسلط باشند. دانشجویان با تحصیل رشته سینما در این مدرسه، با فرهنگ عمومی و تاریخ سینما، سینمای مستند و داستانی، تحلیل فیلم، فیلم‌نامه‌نویسی، تدوین، فیلم‌برداری، صدابرداری و تولید فیلم آشنا می‌شوند. گفتنی است دانشجویان در سال اول 10،120 یورو و سال دوم 10،540 یورو و سال سوم 11،340 یورو شهریه باید پرداخت کنند.
فیلمسازی در دانشگاه کِنت پاریس
دانشگاه کنت پاریس برای تحصیل رشته سینما در فرانسه مدرسۀ فرهنگ و هنرها (School of Arts and Culture) را تأسیس کرده است. در این مدرسه، دانشجویان با ماهیت و تنوع فیلم و صنعت سینما آشنا می‌شوند. تحصیل رشته فیلمسازی دانشگاه کنت یک سال زمان می‌برد و تمام‌وقت است و دانشجویان بیشتر روی مطالعه و انجام پروژه‌های عملی متمرکزند. متقاضیان تحصیل در این مدرسۀ فیلمسازی مدرک دیپلم مرتبط با رشته‌های انسانی و مدرک آیلتس با نمرۀ 6.5 یا تافل با نمرۀ 90 باید ارائه دهند. گفتنی است شهریۀ سالانۀ تحصیل در این مدرسه 18،750 یورو اعلام شده است.